Design Pattern - Builder Pattern

เมื่อ พูดถึง Builder Pattern หลายๆคนอาจจะงงๆว่ามันคืออะไร จริงๆแล้ว Builder Pattern มันอยู่ในชีวิตประจำวันของเรานี่เอง มันอยู่ในข้าวผัดกระเพราไก่ครับ เดี๋ยวผมจะเล่าให้ฟังว่ามันไปอยู่ในข้าวผัดกระเพราไก่ได้ยังไง

ก่อนอื่นมาพูดถึงทฤษฎีกันก่อนแล้วกันนะครับ สำหรับ Builder เป็นหนึ่งใน Design Pattern ที่อยู่ในกลุ่มของ Creation Pattern มีหน้าที่ในการสร้าง Object แต่จะซับซ้อนกว่า Factory Method คือสำหรับ Factory Method เมื่อมีการเรียกใช้งาน ก็จะคืนค่ากลับมาในรูปแบบของ Single Object ที่เสร็จเรียบร้อย พร้อมที่จะนำไปใช้งาน แต่สำหรับ Builder Pattern นั้นจะใช้ในการสร้าง Object ที่มีความซับซ้อนมากกว่า โดยที่เราสามารถกำหนดการสร้าง Object ทีละส่วนเองได้

ผม คิดว่าทุกคนน่าจะเคยสั่งข้าวผัดกระเพราเวลาไปร้านอาหารตามสั่ง เดี๋ยวเราจะมาดูว่า Builder Pattern กับข้าวผัดกระพราไก่มันเกี่ยวข้องกันอย่างไร ปกติเวลาที่เราสั่งข้าวผัดกระพรา บางคนก็จะใส่พริก ไม่ใส่พริก เอาไข่ดาว ไม่เอาไข่ดาว ซึ่งตอนที่ทางร้านเค้ากำลังเตรียมข้าวผัดกระเพราให้เรา เรารู้หรือไม่ว่า เค้ากำลังใช้ Builder Pattern อยู่

การ ใช้ Builder Pattern จะช่วยให้เราสามารถกำหนดวิธีในการสร้าง Object (ในที่นี่คือข้าวผัดกระเพราไก่นั่นเอง) โดยขั้นตอนในที่นี้ก็อาจจะเป็น ใส่พริก ใส่ไขดาว สำหรับ Object ที่ทำหน้าที่กำหนดการทำงานในขั้นตอนี้เราจะเรียกว่า Director (ซึ่งในที่นี่ก็คือคนที่จด Order ให้เรานั่นเอง) จากนั้น Director จะสั่งให้ Builder (ในที่นี้ก็คือแม่ครัวทำหน้าที่เตรียมข้าวผัดกระเพราให้เรานั่นเอง) ทำหน้าที่สร้าง Object ตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ สังเกตุว่าการใช้ Builder Pattern จะทำให้เราสามารถที่จะสร้าง Object ที่มีความแตกต่างกันในรายละเอียด (บางคนใส่พริก ไม่ใส่พริก บางคนเอาไข่ดาว ไม่เอาไข่ดาว) ภาพที่จะแสดงต่อไปนี้เป็นภาพที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่าง Client, Direcotr และ Builder (เนื่องจากผมไม่สามารถหาภาพตัวอย่างที่เป็น flow ของผัดกระเพราได้ จึงขอแสดงตัวอย่างเป็น Fast Food แทนแล้วกันนะครับ)

สำหรับ ภาพที่จะแสดงต่อไปนี้ เป็น UML Diagram ของ Builder Pattern ซึ่งแสดงความสัมพันธ์ระหว่างส่วนประกอบต่างๆใน Builder Pattern ซึ่งหลักๆก็คือ Concrete Class ที่ implement Builder interface และ Director ซึ่งจะเรียกใช้งาน Builder อีกที

Builder Pattern UML Diagram

จากใน UML Diagram เราจะเห็นว่า class BuilderType1 และ BuilderType2 มีการ implement interface ที่ชื่อว่า buildPart(), buildPart() และ getProduct() (เนื่องจาก inherit มาจาก Abstract Class ที่ชื่อว่า Builder อีกทีหนึ่ง) ส่วนต่อมาทางด้านซ้ายมือคือ class ที่มีชื่อว่า Director ซึ่งจะเรียกใช้งาน class ที่ implement Builder interface (ในที่นี้คือ BuilderType1 และ BuilderType2)

สัง เกตุว่าใน Builder Pattern นั้น class ที่ทำหน้าที่เป็น Builder นั้นจะรู้เพียงแค่วิธีการสร้างในแต่ละส่วน ของตนเองเท่านั้น แต่สำหรับขั้นตอนหรือวิธีการการสร้างจะเป็นหน้าที่ของ class ที่ทำหน้าที่เป็น Director เป็นผู้กำหนด การนำ Builder interface มาใช้ จะทำให้ class ที่ทำหน้าที่เป็น Director ไม่มีความเกี่ยวข้องกับ class ที่ทำหน้าที่เป็น Builder โดยตรง ซึ่งจะทำให้ Application ที่เราพัฒนามีความยืดหยุ่นสูง เนื่องจากเราสามารถสร้าง Builder เพิ่มขึ้นได้ในอนาคต ตราบใดที่เรายัง implement Builder interface ส่วน Client ที่ต้องการสร้าง Object จะไม่ติดต่อโดยตรงกับ Builder แต่จะสร้าง Object ผ่านทาง Director แทน

สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถเข้าไปดู Source Code ตัวอย่าง สำหรับการ implement Builder Pattern ได้ที่นี่ครับ http://en.wikipedia.org/wiki/Builder_pattern



แหล่งที่มา: http://en.wikipedia.org/wiki/Builder_pattern